Czym jest dozór elektroniczny?
Skrótowo nazywany SDE, potocznie „bransoletą”. System ten jest nowoczesnym sposobem odbywania kary pozbawienia wolności. Zakłada on kontrolowanie zachowania i pobytu skazanego poprzez środki techniczne, którymi jest nadajnik zakładany na nogę albo przegub dłoni. W miejscu odbywania kary pozbawienia wolności dodatkowo montowane jest urządzenie monitorujące, które ma za zadanie kontrolować czy skazany wypełnia nałożone warunki odbywania kary.
Rodzaje dozoru.
Dozór elektroniczny dzieli się na trzy rodzaje, są nimi:
- dozór stacjonarny – to dozór polegający na kontrolowaniu przebywania skazanego w określonych dniach i godzinach we wskazanym przez Sąd miejscu. Dozór ten stosowany jest tylko w przypadku osób skazanych na karę pozbawienia wolności.
- Dozór mobilny – to dozór polegający na kontrolowaniu bieżącego miejsca pobytu skazanego, niezależnie gdzie ten przebywa. Dozór ten stosowany jest w przypadku środków karnych i zabezpieczających.
- Dozór zbliżeniowy – to dozór polegający na kontrolowaniu zachowywania przez skazanego określonej minimalnej odległości od osoby wskazanej przez Sąd. Dozór ten stosowany jest w przypadku środków karnych i zabezpieczających. Na ten dozór dodatkowo zgodę wyrazić musi ta osoba, wobec której podejrzany bądź skazany ma orzeczony zakaz zbliżania się.
Co można robić w systemie dozoru elektronicznego?
Zgodnie z art. 43na ustawy Kodeks karny wykonawczy obowiązkiem skazanego jest pozostawanie skazanego w miejscu stałego pobytu lub w innym wskazanym miejscu, w wyznaczonym czasie. Sąd penitencjarny albo komisja penitencjarna określa przedziały czasu w ciągu doby i w poszczególnych dniach tygodnia, w których skazany ma prawo się oddalić z miejsca stałego pobytu lub innego wskazanego miejsca na okres nieprzekraczający 12 godzin dziennie, między innymi w celu: świadczenia pracy, wykonywania praktyk religijnych, sprawowania opieki nad osobą małoletnią, osobą chorą, kształcenia oraz wykonywania twórczości własnej, korzystania z urządzeń lub zajęć kulturalno-oświatowych i sportowych, komunikowania się z obrońcą, utrzymywania więzi z rodziną, korzystania z opieki medycznej lub udziału w terapii, czy dokonania niezbędnych zakupów.
Wniosek o dozór elektroniczny – uprawnieni do złożenia wniosku, warunki jakie musi spełnić skazany.
Wniosek o odbywanie kary w systemie dozoru elektronicznego może złożyć skazany lub jego obrońca, prokurator, kurator sądowy albo dyrektor zakładu karnego. Z takim wnioskiem nie może wystąpić jednak członek rodziny skazanego. Wniosek o odbywanie kary w systemie dozoru elektronicznego należy skierować do wydziału penitencjarnego sądu okręgowego, w którego okręgu skazany przebywa.
Na odbycie kary w systemie dozoru elektronicznego musi zezwolić sąd penitencjarny po spełnieniu wszystkich warunków określonych w art. 431a § 1 kodeksu karnego wykonawczego, to znaczy, że wobec skazanego orzeczono karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą jednego roku i 6 miesięcy albo wobec skazanego orzeczono karę pozbawienia wolności w wymiarze niższym niż 3 lata i któremu do odbycia w zakładzie karnym pozostała część tej kary w wymiarze nie większym niż 6 miesięcy, a jednocześnie skazany nie jest recydywistą, czy multirecydywistą. Ponadto odbywaniu kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego nie mogą stać na przeszkodzie szczególne względy wskazujące, że w razie odbycia kary w tym systemie nie zostaną osiągnięte cele kary. Skazany musi także posiadać miejsce stałego pobytu, a osoby pełnoletnie zamieszkujące wspólnie ze skazanym wyraziły odbywanie kary w tym systemie zgodę. Oczywiście skazany musi spełniać warunki techniczne pozwalające na zainstalowanie odpowiednich urządzeń monitorujących miejsce pobytu, np. prąd czy odpowiedni sygnał telefonii komórkowej dla zapewnienia prawidłowej pracy urządzeń monitorujących. SDE może być udzielone także tylko jeśli względy bezpieczeństwa i stopień demoralizacji, a także inne szczególne okoliczności nie przemawiają za potrzebą osadzenia skazanego w zakładzie karnym.
Na odbywanie kary w tym systemie można zezwolić też skazanemu, który rozpoczął już odbywanie kary w zakładzie karnym, ale tylko w przypadku gdy spełnione zostaną wyżej wymienione warunki, włącznie z okresem kary pozostałej do odbycia, a także gdy pozwala na to dotychczasowa postawa i zachowanie skazanego.
Sąd penitencjarny wydaje odpowiednie postanowienie, w którym udziela skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, określając przy tym miejsce, czas, rodzaj lub sposób wykonywania nałożonych obowiązków oraz rodzaj podlegających zainstalowaniu środków technicznych, a także wyznacza w nim termin i sposób zgłoszenia w odpowiednim czasie gotowości do zainstalowania rejestratora stacjonarnego lub przenośnego lub nadajnika.
Wniosek o udzielenie zezwolenia na odbywanie kary w systemie dozoru elektronicznego musi spełniać szereg warunków łącznie, a także musi zostać dobrze uzasadniony, by przekonać Sąd, że skazany jest w stanie spełnić warunki określone przepisami, a cele orzeczonej wobec niego kary zostaną spełnione. W tym celu często nieoceniona pozostaje pomoc doświadczonego obrońcy. W przypadku zainteresowania złożeniem odpowiedniego wniosku zapraszam do kontaktu.